بتن رنگی یا تزئینی (Decorative Concrete) یک نوع بتن است که با افزودن موادی مانند رنگها، الیاف، رزینها و سایر عناصر تزئینی، به شکلها و طرحهای مختلف تولید میشود. این نوع بتن به عنوان یک ماده ساختمانی دکوراتیو و زینتی استفاده میشود و در پروژههای معماری و طراحی داخلی مورد استفاده قرار میگیرد. از ویژگیهای بتن تزئینی رنگی میتوان به مقاومت بالا، انعطافپذیری، مقاومت در برابر عوامل جوی، قابلیت تزئین و مقرونبهصرفه بودن آن اشاره کرد.
امروزه استفاده از بتنهای رنگی و تزئینی بسیار محبوب شده است. این نوع بتن میتواند جوری ساخته شود که شبیه هر نوع محصول سنگی، از سنگ فرش گرفته تا تخته سنگ و یا آجر به نظر بیاید. هزینه نصب این محصولات نسبت به موادی که جایگزین آنها میشود، کمتر است و به نگهداری و مراقبت کمتری نیاز دارد. از آنجایی که بتن رنگی باید شبیه محصولات طبیعی باشد، باید با استفاده از رنگدهندهها به آنها رنگ و شکل طبیعی داد. در گذشته، این کار با استفاده از پیگمنتهای خشک انجام میشد. به این صورت که با بتن مخلوط یا به عنوان یک لایه روی سطح پاشیده میشد. اما امروزه، بیشتر از خمیرپیگمنت یا پیگمنت مایع بتن استفاده میشود.
پیگمنت مایع به طور یکنواخت در بتن پخش میشوند و باعث ایجاد یک پوشش رنگی یکپارچه میشوند.
پیگمنت مایع به کل بتن رنگ میدهند، یعنی این رنگها به کل بتن نفوذ میکنند نه فقط در سطح، و باعث ایجاد یک پوشش رنگی یکپارچه و زیبا میشوند که اجازه میدهد لایههای زیرین بتن نیز رنگ بگیرند. بنابراین اگر بتن شکسته یا خراشیده شود، رنگ اصلی در زیر دیده میشود. اما در صورتی که فقط سطح بتن رنگ شود، اگر لایه بالایی خراب شود، رنگ خاکستری زیر آن نمایان خواهد شد، زیرا رنگ فقط در سطح است.
استفاده از پیگمنتهای خشک یک روش کمهزینهتر برای رنگآمیزی بتن است، اما زمان مخلوط کردن بتن بر روی رنگ تأثیر میگذارد. هر چقدر بتن رنگی بیشتر مخلوط شود، رنگ بیشتر پخش میشود و پررنگتر میشود. مثلاً فرض کنید یک معمار میخواهد بتن را به رنگ خاصی رنگآمیزی کند و زمان اضافه کردن رنگ خشک به بتن و زمان استفاده از آن بتن را بیست دقیقه حساب کرده است. اما اگر مشکلاتی پیش بیاید و این زمان به چهل دقیقه افزایش پیدا کند، این زمان اضافی باعث میشود که رنگ به دست آمده بتن با رنگی که معمار مد نظر داشت تفاوت داشته باشد. اما رنگهای مایع اینگونه نیستند. با استفاده از رنگدهندههای مایع، پیگمنتها به طور کامل پخش میشوند.
پیگمنت مایع بتن مقاومت بیشتری در برابر عوامل خارجی مانند آب، رطوبت، حرارت و UV ها دارند. همچنین استفاده و نگهداری از آنها آسانتر است.
استفاده از پیگمنت مایع در بتن مزایای مختلفی دارد. از جمله اینکه با اضافه کردن مقدار مشخصی از رنگدهندههای مایع به دستههای مختلف، دستههایی با رنگهای همسان و یکپارچه به دست میآید. همچنین استفاده از خمیرپیگمنت برای بتن رنگی، به محافظت از سطوح بتن در برابر فرسایش و خوردگی کمک میکند. این روش به سطوح بتن مقاومت بیشتری در برابر عوامل خارجی مانند آب، رطوبت، حرارت و UV ها میدهد و باعث افزایش عمر مفید و پایداری سطوح بتن میشود. علاوه بر این، استفاده و نگهداری از آنها آسانتر است و نسبت به پیگمنتهای خشک سریعتر ترکیب میشوند.